Podcast (Odcinek 16) – Występy nad trumną

O powstaniu niniejszego wpisu zadecydowało kilka „życiowych” sytuacji oraz rozmów z kontaktującymi się ze mną zleceniodawcami. Chciałbym zabrać głos ustosunkowujący się do pewnego, dość delikatnego, tematu.

Wiele osób  uważa, że chwile ostatniego pożegnania to czas, w którym nie powinno się myśleć o artystycznych występach w kaplicy, kościele, nad grobem. Zaznaczają, że jest to moment refleksji, a przede wszystkim smutku i żałoby.

Nie do końca podzielam ich opinię.

Rozpatrując temat od strony uczestnika pogrzebów. Czyż nie zwracamy uwagi na wygląd wiązanki lub wieńca – upominając kwiaciarkę by kwiaty były świeże, ułożone w sposób odpowiadający naszym wymaganiom, tworząc swoiste dzieło sztuki? To samo jest z osobistym wyglądem. Wszak doniosłość chwili wymaga schludnego i przemyślanego doboru ubrania, oraz stylizacji włosów czy paznokci (pisząc ten fragment notki od razu przywołałem w pamięci sytuacje z pogrzebów, gdy wybrani uczestnicy uroczystości  zerkali po sobie oceniając, niczym na pokazie designerskim, kreacje innych osób).

Natomiast  komponenty takie jak: ustawienie świec, wystrój kaplicy lub kościoła, sposób śpiewu organisty, treść kazania wygłaszanego przez kapłana itd., są przecież niezbędnikiem, oddającym zarówno powagę i wzniosłość sytuacji, jak też pozwalającym rodzinie ukoić żal po stracie bliskiego. A to czy uznamy je za „nasycone niepotrzebnym artyzmem” jest tylko naszą subiektywną oceną.

Rozpatrując temat od strony osoby piszącej teksty na zlecenie.  Po opublikowaniu artykułu o napisach na szarfach, w każdym miesiącu wzrosła liczba zapytań w sprawie szarfy, nekrologu lub mowy pogrzebowej. Jest to dowód, że opublikowane treści były wartościowe.

Od tego czasu pojawiły się również  liczne zlecenia  dotyczące tekstów pogrzebowych – mowy, wspomnienia, kondolencje. Owe zadania były dla mnie zaskoczeniem. Podobnie jak większość społeczeństwa klasyfikowałem  je jako bardzo osobiste,  a więc pisane  indywidualnie, bez powierzania copywriterowi. Okazało się inaczej, z czego bardzo się cieszę.

Na koniec skłaniam się ku osobom unikającym artyzmu w obrządku pogrzebowym.   Chciałbym zwrócić uwagę na to, że należy we wszystkim zachować umiar. Zarówno kontrowersyjna  kreacja, zbyt nowoczesny wieniec pogrzebowy, czy też teksty stworzone w sposób niestosowny do uroczystości  mogą nie tylko wywołać u innych uczestników uczucie konsternacji, ale także niepożądanego uśmiechu.

Podcast (Odcinek 15)- Nekrologi

Wiele osób kojarzy nekrolog z tradycyjnym zawiadomieniem o śmierci i pochówku konkretnej osoby. Jednak w kulturze pogrzebu, oprócz popularnego nekrologu informacyjnego, możemy wyróżnić nekrologi: pożegnalne, kondolencyjne, dziękczynne, czy też rocznicowe.

Przyjrzyjmy się ich charakterystyce.

Zacznijmy od wyjaśnienia dwóch terminów nekrolog i klepsydra.  W Słowniku języka polskiego PWN znajdujemy objaśnienie:

nekrolog –  zawiadomienie o śmierci podane do ogólnej wiadomości, zawierające informacje dotyczące pogrzebu zmarłego oraz zwykłe dane o jego życiu i działalności; także: wspomnienie pośmiertne.

klepsydra – plakat zawiadamiający o czyjejś śmierci i pogrzebie.

Przejdźmy do tekstów.

Nekrolog informacyjny, jak wspomniałem powyżej, jest najbardziej rozpoznawalny.  Wszystko to przez  jego obecność w przestrzeni publicznej – znajdujemy ten rodzaj zawiadomienia o śmierci między innymi w: gazetach, Internecie, czy innych nośnikach informacji.

Składa się z trzech / czterech części:

1. Otwarcia komunikatu

Jest to rozpoczęcie nekrologu.  Można wybrać formę odznaczającą się wzniosłością, na przykład:

Z głębokim bólem i żalem zawiadamiamy o…

Z żalem zawiadamiamy, że w dniu…

Pełni bólu i żałoby zawiadamiamy, że…

lub z niej zrezygnować, przechodząc do kolejnej części.

2. Informacji o śmierci

Tu podajemy informację o zmarłej osobie. Wraz z  imieniem, nazwiskiem, wiekiem, datą zgonu mogą pojawić się tu informacje dotyczące stanowiska, nadanych tytułów i odznaczeń:

… w wieku 90 lat zmarł Jan Kowalski

… dnia 27.08.2012 odeszła nasza Żona, Mama, Ciocia ŚP Janina Kowalska

… w wieku 40 lat zmarł Prof. Jan Kowalski, pracownik Uniwersytetu w …,  zasłużony członek Komisji …

3. Daty i miejsca wystawienia ciała, nabożeństwa/mszy  oraz pogrzebu.

Pogrzeb odbędzie się w dniu 29.08.2012 o godzinie 10:00, w Białymstoku, na Cmentarzu Farnym.

Nabożeństwo żałobne zostanie odprawione w  Kościele Ewangelicko –  Augsburskim  przy ul …… , dnia 27.08.2012 o godzinie 10:00, skąd nastąpi odprowadzenie do grobowca rodzinnego na Cmentarzu Miejskim.

Wystawienie ciała w Domu Pogrzebowym przy ul…… odbędzie się dnia 27.08.2012od godz. do dnia30.08. do godz. ….. Wyprowadzenie ciała z Domu Pogrzebowego dnia 30.08. o godzinie 9.00. Nabożeństwo Żałobne odprawione zostanie w kościele św. Ducha dn. 30.08. o godz. 9.15, skąd nastąpi odprowadzenie na Cmentarz Farny.

4. Informacja o zawiadamiającym/nadawcy

O czym powiadamiają pogrążeni w żalu Żona, Syn i Córka

O czym powiadamia pogrążona w smutku i żałobie Rodzina

O modlitwę i wspomnienie prosi Żona

W tym miejscu można dodać piątą część nekrologu – informację odnoszącą do szczegółów przebiegu uroczystości, na przykład:

Podczas nabożeństwa odbędzie się zbiórka pieniędzy na Hospicjum….

Proszę o nieskładanie kondolencji.

Nekrolog pożegnalny jest tekstem pod którym podpisują się przyjaciele zmarłego, jego rodzina, koleżanki oraz koledzy z pracy. Pełni on rolę ostatniego pożegnania, a także ma  na celu poinformowanie społeczności o śmierci  danej osoby i złożenie kondolencji pogrążonej w żalu rodzinie.

Z żalem żegnamy Jana Kowalskiego. Wieloletniego pracownika Zakładów…… Koledzy i Koleżanki

20 sierpnia2012 roku  zmarł Jan Kowalski, pisarz, pedagog.  Niestrudzony bojownik o wartości chrześcijańskie i myśl humanistyczną. Zostanie z nami. Zespół i Dyrekcja

Natomiast nekrolog kondolencyjny jest adresowany do rodziny zmarłego, a jego autorami są osoby znające ową osobę.

Wyrazy głębokiego współczucia Koleżance Kasi z powodu śmierci Mamy składają……

Naszej Koleżance Joli Kowalskiej oraz Jej Bliskim składamy szczere wyrazy współczucia z powodu śmierci Męża.  Przyjaciele z ……

Rzadziej spotykane są nekrologi  dziękczynne oraz rocznicowe. Treść pierwszego stanowi podziękowanie, skierowane od rodziny zmarłego do uczestników uroczystości pogrzebowych, w którym dziękują za pamięć i modlitwę.

Dziękujemy za udział w ostatniej drodze Jana Kowalskiego. Prosimy o modlitwę za jego duszę. Rodzina

Natomiast drugi rodzaj nekrologu ma na celu przypomnienie o śmierci danej osoby oraz informację o nabożeństwie.

W dziesiątą rocznicę śmierci ŚP Jana  Kowalskiego, dnia 12.08.2012 o godzinie 16:00 zostanie odprawiona Msza św. rocznicowa, na którą zapraszają życzliwi pamięci Zmarłego.

1.09. minie druga rocznica śmierci Jana Kowalskiego. Msza św. za duszę zmarłego odbędzie się w Kościele…. przy ul. ….. . Bóg zapłać za modlitwę. Żona i synowie

Podcast (Odcinek 14) – Z ostatnim pożegnaniem – jak napisać tekst na szarfie pogrzebowej?

W ostatnich miesiącach brałem udział w kilku uroczystościach pogrzebowych. Obserwując ich przebieg, niezależnie od  regionu Polski, w którym się odbywały,  doszedłem do wniosku, że warto poświęcić uwagę kilku rodzajom tekstów- omawiając je na niniejszym blogu.

W dzisiejszym wpisie poruszę temat zawartości szarf, nieodłącznego elementu wieńców pogrzebowych. Natomiast w kolejnych przyjrzę się budowie nekrologu oraz mowy pożegnalnej.

Jaki więc napis umieścić na szarfie pogrzebowej?- z takim pytaniem zwróciłem się do białostockiej kwiaciarni Viktoria.

Każda szarfa dzieli się na dwie części, usłyszałem, to właśnie na nich umieszczamy tekst. Obowiązuje prosty schemat- w pierwszej wstawiamy informację skierowaną do zmarłego, w drugiej znajduje się „adnotacja” o nadawcy. Na przykład:

(1)Kochanemu mężowi – (2)Żona

(1)Kochanemu Tatusiowi- (2)Syn z żoną i dziećmi

(1)Kochanej Mamusi i Babci-(2)Córka z  Natalką

(1)Ukochanemu Dziadkowi – (2)Tomek z żoną

(1)Najukochańszemu synowi- (2)Rodzice, żona i dzieci

(1)Z ostatnim pożegnaniem-(2)Nauczyciele i Rada Rodziców

(1)Naszemu koledze- (2)Pracownicy firmy …..

(1)Tacie naszej koleżanki- (2)Pracownicy firmy ….

(1)Z ostatnim pożegnaniem- (2)Przyjaciel Marek

Układając tekst należy pamiętać o jego prostocie. Najlepiej napis ograniczyć do 4-5 wyrazów. Wtedy na pewno zmieści się on na jednej szarfie,  no i będzie łatwiejszy do rozczytania.

A co jeśli ktoś uprze się i postanowi zamieścić na szarfie wieńca kilka zdań?

Pracownik kwiaciarni pamięta tylko jedno takie zamówienie. Chodziło o epitafium- na tyle długie, że użyto trzech szarf. Na szczęście, wspomina, że wieniec był sporych rozmiarów i dekoracja nie zasłoniła kwiatów.